FMBIM zorgt voor de koppeling van de digitale maquette van het gebouwontwerp, met behulp van de sensoren die op de apparatuur zijn geïnstalleerd en CMMS-software en helpt zo onderhoudstechnici om de exploitatiekosten te verlagen door hun interventies te optimaliseren.
Van BIM voor gebouwen naar FMBIM
Wat is BIM?
De term BIM staat voor “Building Information Modeling” of “Building Information Management”. Hiermee wordt een werkmethode bedoeld die gebaseerd is op het gebruik van een driedimensionaal digitaal model (of digitale tweeling), waarmee informatie over de constructie of de exploitatie van een gebouw of een ander bouwwerk intelligent kan worden gestructureerd.
Het concept van BIM ontstond in de jaren zestig, maar heeft zich pas in de jaren 2010 ontwikkeld en wordt nu op grote schaal gebruikt in de bouwsector.
Ook interessant: Wat is Open BIM?
BIM en de bouw
In de bouwsector is BIM-software essentieel geworden vanwege de ecologische en economische voordelen die hieraan verbonden zijn. Door het intelligent delen van gegevens en het ontwerpen van dynamische 3D-modellen, helpt hij BIM-methoden te verenigen en bouwtijden te verkorten.
Dit instrument is bijzonder nuttig in een context waarin bouwprojecten steeds groter worden met steeds meer belanghebbenden en waarbij meer en meer beperkingen moeten worden gerespecteerd. BIM bevordert effectieve samenwerking door een gemeenschappelijke opslagplaats te bieden, waardoor alle projectpartners dezelfde taal spreken en in dezelfde richting bewegen.
In de praktijk stelt het gebruik van een 3D-model hen in staat het project in zijn geheel te visualiseren en vóór de uitvoering eventuele gebreken of mislukkingen op te sporen. BIM kan tegenwoordig gemakkelijk worden gekoppeld aan andere IT-instrumenten, bijvoorbeeld de software van architecten of ontwerpbureaus.
Dankzij de gegevensuitwisseling in real time en de automatisering van de modellering maakt de simulatie met behulp van een model een voorafgaande verificatie van het project mogelijk om bouwfouten te voorkomen en de naleving van de geldende voorschriften te waarborgen. Het model kan zelfs tijdens de bouwfase worden bijgewerkt om ervoor te zorgen dat de werkzaamheden van de verschillende partijen goed georganiseerd zijn en optimaal op elkaar zijn afgestemd.
Het samenwerkingsaspect van BIM betekent dus een reëel voordeel voor de optimalisering van de kosten en de leveringstermijnen: aannemers, architecten, bouwheren en ingenieurs kunnen gemakkelijker samenwerken aan een bouwproject. Daarom wordt dit instrument nu ook steeds vaker gebruikt buiten de bouwfase, voor exploitatie en onderhoud.
FMBIM voor onderhoud
Niet te onderschatten exploitatiekosten van gebouwen
In termen van de totale kosten van een gebouw, berekend over zijn gehele levenscyclus, vertegenwoordigen de investeringen in exploitatie, onderhoud en sloopwerkzaamheden gemiddeld 75%, vergeleken met slechts 5% voor de ontwerpfase en 20% voor de bouw. Bovendien vormen operaties de op een na belangrijkste bron van bedrijfsuitgaven na personeelskosten.
Waarom zou men in het licht daarvan geen gebruik maken van BIM om het gebouwonderhoud te beheren en de kosten in de exploitatiefase te optimaliseren?
Hoe werkt FMBIM?
Tot voor kort werd BIM vooral toegepast in de bouwfase en niet tijdens de exploitatie, hoewel deze de langste fase in de levenscyclus van een gebouw is en veel voordelen biedt voor het kwaliteitsonderhoud van gebouwen.
Het gebruik van een 3D-model maakt het mogelijk de bezetting, de slijtage of het energieverbruik van een gebouw te controleren: dit is FMBIM. Hierdoor beschikken onderhoudstechnici over een grondige kennis van de installaties waaraan zij werken, met inbegrip van de aanpassingen en verbeteringen die in de loop van de tijd zijn aangebracht.
Het 3D-model stelt hen dus in staat technische elementen en ruimten gemakkelijk te lokaliseren, maar ook en vooral hun ingrepen en de doelmatigheid daarvan te optimaliseren. Net als in de bouwfase maakt FMBIM een goede communicatie en samenwerking mogelijk tussen de verschillende spelers bij het onderhoud van een gebouw. Het vergemakkelijkt met name de naleving van de voorschriften, het inzicht van het reeds door anderen verrichte werk, en dus de globale samenhang van het onderhoud.
FMBIM en FMIS
De belangrijkste uitdaging van FMBIM is te zorgen voor continuïteit tussen het ontwerpmodel van het gebouw en het onderhoud daarvan. Om dat te bereiken moet het operationele BIM op het oorspronkelijke BIM gebaseerd zijn en als afzonderlijke entiteit worden ontworpen die de relevante elementen voor de exploitatie bevat alsook evolutief is.
Concreet bestaat de implementatie van FMBIM in het kader van het onderhoudsbeheer van een gebouw in de eerste plaats uit de extractie van gegevens uit het digitale ontwerpmodel naar een CMMS-software (Computer Aided Maintenance Management). Vervolgens worden de gebouwevoluties geïntegreerd in het oorspronkelijke model met behulp van computerverbinding en -toepassingen om een digitale tweeling van het gebouw te verkrijgen die in real time evolueert.
Op die manier kan het onderhoud zo goed mogelijk worden afgestemd op de behoeften van het gebouw, dankzij de opvolging van onder andere de bezetting, het beheer van de interventies en de werkzaamheden. In geval van storing of technisch defect van een apparaat, ontvangt de CMMS de informatie, genereert een alarm en vervolgens wordt automatisch een interventieverzoek geactiveerd.
Bovendien is het belangrijk dat de juiste informatie in het digitale model voor de gebouwexploitatie wordt opgenomen. Het BIM voor exploitatie- en onderhoudsbeheer moet dus van meet af aan de verwachtingen die aan het project worden gesteld en de manier waarop de informatie wordt gestructureerd, definiëren. De doeltreffendheid van de gekozen informaticahulpmiddelen en het gebruik van aangepaste methoden zullen een follow-up op lange termijn, gerichte onderhoudsinterventies en een samenhangend beheer mogelijk maken.
Op lange of zelfs middellange termijn kan een investering in FMBIM winstgevend zijn voor een onderneming die gebouwen beheert. Door te kiezen voor de juiste digitale hulpmiddelen en een coherente organisatie zal ze haar bedrijfskosten aanzienlijk kunnen verlagen, de levensduur en de prestaties van alle apparatuur in het gebouw kunnen verbeteren en doeltreffend kunnen reageren op de milieu-uitdagingen die steeds zwaarder op het bedrijf wegen.
Voor meer informatie bekijk ook onze webinar over FMBIM (video in het Engels).
